İtalyanlar Spagettiyi Neden Asla Kırmaz?
Spagettiyi kırmak İtalya'da küçük bir mutfak suçu sayılıyor. Sos tutuşundan al dente ayarına kadar İtalyanların bu takıntısının komik ve kültürel sebeplerine bakalım.

İtalyanlar spagettiyi neden asla kırmaz?
Çünkü spagetti bir makarna değil, bir kültürdür. Onlara göre spagettiyi kırmak, pizzayı çatalla yemekle aynı kategoriye girer. Yapılır mı? Yapılmaz. Spagetti uzun pişer, uzun döner, uzun sarılır. Formu bunun için var.
Türkiye’de spagetti neden kırılıyor?

Çünkü biz pratik milletiz. Tencere küçükse makarna suçlu ilan edilir ve hemen ikiye bölünür. İtalyan “tencereyi büyüt” der, biz “makarnayı küçült” deriz, konu kapanır.
Bizim evlerde derin makarna tenceresi her zaman olmaz. İnce, yayvan tencereye spagetti sığmayınca çözümü makarnayı ikiye bölmekte bulduk. İtalyan görse kalp kırılır, bizde makarna kırılır.
Uzun spagetti çevirme hareketi biraz alıştırma ister. Bizde ise sofrada “dökme sakın” baskısı vardır. O yüzden kısa olursa çataldan düşmez, çocuk da yer, misafir de zorlanmaz.
Uzun spagetti sosu daha iyi toplar
Spagettiyi çatalına dolarken sosu beraberinde alırsın. Kırarsan o uzun spiral hareket kaybolur. Küçük çubuk gibi olunca sos tabakta kalır, makarna çıplak kalır. İtalyan buna sinir olur. Çünkü tabağın dengesi bozulur.
Pişme süresi ve dokusu değişir
Spagetti kırılınca boyları farklı olur. Boyları farklı olunca bir taraf pişer, diğer taraf diri kalır. Al dente ayarı kaçar. Onlar da al dente konusunda acımasızdır. Makarnayı lapa edenle arkadaşlık etmezler.
Yemeğin estetiği onların için önemli

İtalyan sofralarında tabak sadece karın doyursun diye gelmez. Görsellik de işin parçasıdır. Uzun spagetti tabakta daha şık durur. Çatala dolandığında o makarna şovu çıkar. Kısa makarnada şov yok, sadece karın var.
Spagetti kırmak pratik değil sanılanın aksine
Bazıları “tencereye sığmıyor, kırayım” der. İtalyan bunu şöyle çözüyor: spagettiyi tencereye dik koyup kenarlar yumuşadıkça içine itiyor. Yani makarnayı tencereye uydurmak yerine tencereyi makarnaya uyduruyorlar. Öncelik spagettide.
Geleneksel saygı meselesi
İtalya’da yemek tarif değil, nesilden nesile geçen ritüel. “Nonna böyle yapardı” cümlesi her şeyin üstündedir. Nonna kırmıyorsa torun da kırmaz. Çünkü o makarna sadece makarna değil, aile sofrasının hafızasıdır.
Ne zaman kırabilirsin?
Tek istisna çocuklara ya da çorbalık minik tariflere spagetti kullanıyorsan. Onun dışında sırf rahat yiyeyim diye kırmak İtalyan gözünde ufak kültür suçu gibi durur.