Anayasa Mahkemesi'nden Tarihi Çağrı: Gecikme Faizi Artırılmalı

AYM’den Enflasyon ve Hak İhlali Kararı

Anayasa Mahkemesi, alacakların enflasyon karşısında değer kaybetmesinin mülkiyet hakkı ve etkili başvuru hakkının ihlali olduğuna hükmetti. Caner Şafak’ın bireysel başvurusu üzerine verilen bu karar, pilot nitelik taşıyarak benzer davalar için emsal oluşturdu.

Başvurucu, özel bir bankaya karşı 2010’da açtığı icra takibinde 48 bin 854 TL alacağının 2020’de 119 bin 114 TL olarak ödendiğini belirtti. Ancak geçen sürede uygulanan yasal faizin, enflasyon nedeniyle alacağın gerçek değerini korumadığını ifade etti. Açtığı munzam zarar davası ise yerel mahkemeler ve yüksek yargı mercilerince reddedildi.

TBMM’ye Yeni Düzenleme Çağrısı

Mahkeme, 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un enflasyon karşısında alacakların değerini korumakta yetersiz kaldığını vurguladı. Yıllık faiz oranlarının enflasyonun altında kalması nedeniyle alacaklının zararı telafi edilemedi. Bu sebeple TBMM’ye yeni bir düzenleme yapılması çağrısı yapıldı.

Ayrıca Türk Borçlar Kanunu’na dayalı munzam zarar davalarının da etkin bir koruma sağlamadığına dikkat çekildi. Mahkemelerin istikrarsız ve belirsiz içtihatları, enflasyonun tek başına yeterli delil sayılmaması gibi gerekçelerle alacaklıların mağduriyet yaşadığı belirtildi.

Emsal Niteliğinde Pilot Karar

Anayasa Mahkemesi, daha önce kamu alacaklarına ilişkin verdiği ANO İnşaat kararını da emsal gösterdi. Yüksek Mahkeme, alacağın geç ödenmesi halinde enflasyonun yol açtığı aşırı değer kaybının mülkiyet hakkını ihlal ettiğini bir kez daha ortaya koydu.

Bu kararda “pilot karar” usulü kullanılarak yasama ve yargı organlarına sorumluluk yüklendi. Benzer hak ihlallerinin önüne geçilmesi için enflasyon etkisini telafi edecek açık ve etkili bir mekanizma kurulması gerektiği vurgulandı.

Karar Resmi Gazete’de Yayımlandı

AYM’nin pilot kararında yıllara göre enflasyon oranlarına da yer verildi. Bu oranlar, alacakların ne denli büyük bir değer kaybına uğradığını ortaya koydu.

Karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bundan sonraki süreçte hem TBMM’nin hem de yargı organlarının enflasyonun yarattığı mağduriyetleri önleyecek adımlar atması bekleniyor.