Cezaevlerinde Kapasite Alarmı: 109 Bin Fazla Mahkûm, Yeni İnfaz Yasası Yolda

Cezaevlerinde Kapasite Sorunu: 109 Bin Kişilik Fazlalık ve Yeni İnfaz Düzenlemesi

Adalet Bakanlığı verilerine göre, 1 Ağustos 2025 itibarıyla Türkiye genelindeki 402 cezaevinde 413 bin 780 tutuklu ve hükümlü bulunuyor. Toplam kapasite 304 bin 964 kişi olmasına rağmen cezaevleri yaklaşık 109 bin kişilik fazlalıkla çalışıyor. Bu durum, TBMM’nin yeni yasama yılında infaz yasası düzenlemesini öncelikli gündem maddesi haline getirdi.

İlginizi Çekebilir

Fatih Altaylı Hakkında 5 Yıldan Az Olmamak Üzere Hapis Cezası Talebi

DEM Parti'den Cezaevi Ziyareti: "Demirtaş ve Yüksekdağ Sürece Dahil Olmalı"

Düzenleme Genişliyor

31 Temmuz 2023’te çıkarılan düzenlemenin kapsamının genişletilmesi planlanıyor. Kovid-19 döneminde uygulanan bu düzenleme ile cezasının bitimine 5 yıl veya daha az kalan hükümlüler denetimli serbestliğe, açık cezaevine ayrılmasına 3 yıl veya daha az kalanlar ise erken tahliyeye hak kazanmıştı. Terör ve devlete karşı suçlar kapsam dışı bırakılmıştı. Yeni düzenleme ile bu tarihten önce suç işleyip cezası sonradan kesinleşenlerin de aynı haktan yararlanması hedefleniyor.

Eşit İnfaz Oranı ve Sade Sistem

İlginizi Çekebilir

Yeni Ceza düzenlemesi yürürlülükte. Gir-Çık dönemi sona erdi !

Yeni yasa ile tüm suç tiplerine eşit infaz oranı uygulanması tartışılıyor. Dünya genelinde yaygın olan “yarı infaz” modeli öne çıkarken, bazı ağır suçlarda bu oranın ¾’e çıkarılması gündemde. Ayrıca iyi hâl kriterlerinin netleştirilmesi, denetimli serbestlik sürecinin sadeleştirilmesi ve topluma kazandırılabilecek hükümlülerin tahliye şartlarının kolaylaştırılması çalışmalara dahil ediliyor.

Neden Yeni İnfaz Yasası?

Mevcut infaz yasası, yıllar içinde yapılan eklemeler nedeniyle karmaşık bir hal aldı. Benzer suç tarihlerinde farklı infaz rejimlerinin uygulanması, eşitlik ilkesini zedeliyor. Yeni düzenleme ile daha sade, öngörülebilir ve adaletli bir sistem oluşturulması amaçlanıyor.

Dünyadan Modeller

1. Norveç – Halden ve Bastoy Modeli: Eğitim ve meslek edindirme odaklı, düşük güvenlikli cezaevleri; tekrar suç oranı %20’nin altında.

2. Hollanda – Toplum Temelli İnfaz: Elektronik kelepçe, toplum hizmeti ve psikososyal destek ile cezaevi nüfusunda %40 azalma.

3. Almanya – Aşamalı İnfaz: Cezanın bir bölümü kapalı cezaevinde, kalan kısmı açık cezaevi veya yarı özgürlükle infaz.

4. Kanada – Restoratif Adalet: Mağdur-fail arabuluculuğu ve zararın telafisine dayalı programlar.

5. Belçika – Kısa Süreli Ceza Reformu: Üç aydan kısa hapis cezaları toplum hizmetine çevriliyor; uzun cezaların üçte biri cezaevinde infaz ediliyor.

6. İngiltere, Finlandiya, İtalya, Polonya – Yarı İnfaz Modeli: Cezanın yarısı cezaevinde, yarısı toplum gözetimi altında tamamlanıyor.