Türkiye Kıyılarında Köpekbalığı Sayısı Artıyor mu? Uzmanlar Yanıtlıyor

Türkiye sahillerinde köpekbalığı görüntülerine daha sık rastlanması sosyal medyayı hareketlendirdi. Peki gerçekten sayıları arttı mı? Bilim insanları yanıtladı.

Türkiye Kıyılarında Köpekbalığı Sayısı Artıyor mu? Uzmanlar Yanıtlıyor
14.07.2025 - 15:07
18.08.2025

Türkiye Kıyılarında Köpekbalığı Sayısı Gerçekten Artıyor mu?

14 Temmuz Köpekbalığı Farkındalık Günü vesilesiyle denizlerimizdeki köpekbalığı varlığı yeniden gündeme geldi. Akademik verilere göre Türkiye sularında en az 37 farklı tür köpekbalığı yaşıyor. Ancak bu, son yıllarda gelişen bir durum değil. Uzmanlara göre, sayılarında artıştan söz edilemez; hatta bazı türlerin nüfusunda ciddi düşüşler yaşanıyor.

Köpekbalığı Sayıları Gerçekten Artıyor mu?

WWF-Türkiye’den Dr. Hakan Kabasakal’a göre, ne Türkiye’de ne de Akdeniz genelinde köpekbalıklarının sayısında bilimsel anlamda bir artış söz konusu. Tam tersine, mako, çekiç balığı, büyük beyaz gibi türlerde %90’a varan azalmalar yaşanmış durumda. Bu azalmanın temel sebepleri ise aşırı avlanma, yaşam alanlarının kaybı, iklim değişikliği ve deniz kirliliği.

Deniz araştırmacısı Denizcan Durgun, köpekbalıklarının deniz ekolojisinde üreme başarı oranı en düşük canlılar arasında yer aldığını belirtiyor. Akdeniz Koruma Derneği’nden Dr. Tunca Olguner ise, bu türlerin büyük çoğunluğunun ya tehlike altında ya da hassas statüde olduğunu vurguluyor. Bir ekosistemde köpekbalığı varsa, o ekosistemin sağlıklı olduğu kabul ediliyor.

Neden Daha Sık Görülüyorlar?

Son dönemde sosyal medyada sıkça paylaşılan köpekbalığı görüntüleri, sayılarının arttığı algısını yaratmış olabilir. Ancak uzmanlar, bu durumun teknolojiyle ilgili olduğunu söylüyor. Drone’lar, sualtı kameraları ve cep telefonlarının yaygınlaşması, köpekbalıklarının daha fazla görüntülenmesini sağladı. Aynı karelerin sosyal medyada tekrar tekrar dolaşması ise bu algıyı pekiştiriyor.

Buna ek olarak, denize açılan tekne sayısındaki artış, amatör balıkçılığın yaygınlaşması ve kıyılara yakın türlerin davranışları da karşılaşma ihtimallerini artırıyor. Kabasakal, Gökova Körfezi’nde görüntülenen bir mako köpekbalığının yeni bir türmüş gibi sunulduğunu ancak aslında denizlerimizde uzun süredir var olduklarını belirtiyor.

Kıyıya yakın alanlar, özellikle genç köpekbalıkları için hem yiyecek bulma hem de avcılardan korunma açısından avantaj sağlıyor. Sıcaklık artışları, av dengesizlikleri ve müsilaj gibi etkenler de bazı türlerin kıyıya yaklaşma ihtimalini artırıyor.

Türkiye Sularında Hangi Türler Görülüyor?

Türkiye kıyılarına gelen başlıca türler arasında altı solungaçlı (boz camgöz), kısa yüzgeçli mako, dev süzgeçli büyük camgöz, kum köpekbalığı ve mavi köpekbalığı yer alıyor. Bu türlerin büyük kısmı Akdeniz kıyılarında görülürken, Ege ve Marmara’da sayı azalıyor. Karadeniz ise en az türün bulunduğu bölge.

Sahiller Ne Kadar Güvenli?

Dr. Kabasakal, Akdeniz’in genelinde köpekbalığı kaynaklı ölümcül saldırıların çok nadir yaşandığını, Türkiye'de bugüne kadar sadece iki ölümcül saldırı kayıtlara geçtiğini söylüyor: 1948’de Adana Yumurtalık ve 1967’de Tuzla sahili. En son olay ise 2019’da Mersin’de bir balık çiftliği yakınlarında yaşanmış ve ciddi bir yaralanma olmamış.

Hadera (İsrail) kıyılarında yaşanan son ölümcül saldırı ise, o bölgede köpekbalıklarının yoğunlaştığı özel koşullara bağlanıyor. Bu tür olaylar Akdeniz’in her noktasında nadir de olsa yaşanabilir. Türkiye kıyıları da diğer Akdeniz ülkeleriyle benzer risk seviyesine sahip.

Köpekbalığıyla Karşılaşırsak Ne Yapmalıyız?

Türkiye kıyılarında görülen türlerin büyük çoğunluğu ürkek ve insanlara saldırganlık göstermeyen türlerdir. Ancak denizde köpekbalığıyla karşılaşılırsa sakin kalmak ve sessizce uzaklaşmak gerekiyor. Eğer bir köpekbalığı oltaya yakalanırsa, canlıya zarar vermeden kurtarıp tekrar denize bırakılması öneriliyor. Kıkırdaklı yapıları nedeniyle oldukça hassas olan bu canlılar, tekneden sertçe atılmamalı, ıslak bir bezle tutulup yavaşça bırakılmalıdır.

Galeofobi: Köpekbalığı Korkusu

Toplumda yaygın olan köpekbalığı korkusu yani "galeofobi", doğrudan hayatta kalma içgüdüsüyle ilişkilidir. Denizle tanışmamış bireylerde bile bu korku gelişebilir. Uzmanlar, bu korkunun "Jaws" gibi filmlerle beslendiğini ve zamanla abartılı başlıklarla sosyal medyada büyütüldüğünü ifade ediyor. Ancak bu korku, bazen canlılara yönelik negatif tutumların da doğmasına neden olabiliyor.


Sonuç olarak, Türkiye kıyılarında köpekbalığı sayısında bilimsel olarak bir artış yok. Görüntülerin artması, sadece teknolojinin etkisiyle açıklanıyor. Bu canlılar deniz ekosisteminin dengesi için son derece önemli ve korunmaları gerekiyor.