Yüzyılın Konut Projesi: Bakan Kurum'un Açıkladığı 500 Bin Sosyal Konutun Şartları ve Fiyatları

Bakan Kurum açıkladı: 500 bin sosyal konut kampanyası detayları açıklığa kavuştu

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Yüzyılın Konut Kampanyası” kapsamında 500 bin sosyal konut projesinin ayrıntılarını CNN TÜRK’te duyurdu. Projenin amacı konut ve kira fiyatlarını düşürmek, özellikle evi olmayan vatandaşları ev sahibi yapmak olarak özetleniyor; İstanbul’dan Anadolu’ya, gençlerden emeklilere kadar farklı gruplara ayrılmış kontenjanlarla geniş çaplı bir uygulama planlanıyor.

Kimler başvurabilecek, hangi şartlar aranıyor?

Projenin başvurularına ilişkin temel kural, başvuran ile eşi ve çocuklarının tapusunda konut kayıtlı olmaması. Ayrıca başvuru için adayın en az 10 yıldır Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması ve başvurduğu ilde en az 1 yıldır ikamet etme şartı bulunuyor. Özel durumlarda şehit aileleri, gaziler ve emekli vatandaşlar için istisnalar getirilebiliyor.

Kontenjan dağılımı şu şekilde planlandı:

• Şehit aileleri, terör/harp/vazife malulleri ve gaziler: yüzde 5

• Engelli vatandaşlar: yüzde 5

• Emekliler: yüzde 20

• Üç ve daha fazla çocuklu aileler: yüzde 10

• Gençlere (18–30 yaş arası): yüzde 20

Ayrıca daha önce TOKİ veya benzeri sosyal konutlardan ev satın almış olanlar proje kapsamından faydalanamayacak.

Gelir sınırı, başvuru tarihi ve süreç

Başvuru süreci 10 Kasım’da başlayacak ve proje için özel bir başvuru sitesi oluşturulacak; süreç şeffaf şekilde yürütülecek. Hanehalkı net gelir sınırı İstanbul için en fazla 145.000 TL, diğer iller için ise en fazla 127.000 TL olarak açıklandı. Başvurularda gençlere, engelli ve şehit/gazi ailelerine öncelik ve ayrılmış kontenjanlar uygulanacak.

Konut tipleri, fiyatlar ve ödeme koşulları

Konut büyüklükleri ve fiyatlandırma örnekleri şöyle verildi:

Anadolu (örnek fiyatlar)

• 55 m² (1+1): 1.800.000 TL — aylık taksit: 6.750 TL

• 65 m² (2+1): 2.200.000 TL — aylık taksit: 8.250 TL

• 80 m² (2+1): 2.650.000 TL — aylık taksit: 9.938 TL

İstanbul (örnek fiyatlar)

• 55 m² (1+1): 1.950.000 TL — aylık taksit: 7.313 TL

• 65 m² (2+1): 2.450.000 TL — aylık taksit: 9.188 TL

• 80 m² (2+1): 2.950.000 TL — aylık taksit: 11.063 TL

Satışlar yüzde 10 peşinat ve 240 ay vade ile sunulacak. Ödemelerde “kira değil aidat öder gibi” bir kolaylık hedeflendiği, fiyat artışlarının ise 6 ayda bir memurlara yapılan artışlara paralel olarak belirleneceği belirtildi.

Bölgesel dağılım ve kapasite hedefleri

Projede ülke yedi bölgeye ayrıldı; illere göre planlanan konut sayıları şöyle:

• Marmara: 156.920

• Ege: 58.120

• Akdeniz: 61.660

• Karadeniz: 38.970

• İç Anadolu: 78.330

• Doğu Anadolu: 41.410

• Güneydoğu Anadolu: 58.880

Bazı büyükşehir hedefleri: İstanbul 100.000, Ankara 30.780, İzmir 21.520, Gaziantep 13.940, Bursa 13.730, Konya 13.670, Şanlıurfa 13.190, Antalya 13.160, Hatay 12.640, Diyarbakır 12.170, Ardahan 540.

Projelerin zemin etütleri ve mimari çalışmaları sürüyor; halen yaklaşık 200 bine yakın konutun projesi hazır durumda ve eş zamanlı inşaat faaliyetleri başlatılacak. Hedef, 2027 sonu ile 2028 ortaları arasında 500 bin konutu tamamlamak.

Sosyal donatılar, erişilebilirlik ve deprem güvenliği

Kurum, projelerde mahalle konakları, taziye evleri, 500 aile sağlığı merkezi, 500 gündüz bakımevi, spor salonları, misafirhaneler ve benzeri sosyal donatılar yer alacağını; her 500 konutta bir bu tür donatı bulunacağını söyledi. Binaların zemin artı dört katı geçmeyeceği, deprem bölgesinde edinilen tecrübelerin projeye yansıtıldığı, sağlamlık ve depreme dayanıklılığın öncelik olduğu vurgulandı. Engelli vatandaşlar için özel düzenlemeler ve kontenjanlar planlanıyor.

Kiralık konut uygulaması ve ekonomik etki

İstanbul’da 15.000 kiralık konut inşa edilecek; bu konutlar ilk etapta 3 yıllığına kiralanacak ve kira bedelleri bölge rayicinin yaklaşık yarısı olarak belirlenecek. Üç yıllık sürenin ardından kira yeniden düzenlenecek; kira artışları memur maaşlarındaki artışa paralel uygulanacak. Projenin toplam maliyetinin yaklaşık 1,5 trilyon TL olduğu ve 300 sektörü doğrudan etkileyeceği ifade edildi.

Kurum, daha önce inşa edilen 1 milyon 700 bin konut deneyimine atıf yaparak proje yönetimindeki tecrübeden söz etti ve projenin istihdam ile ekonomik canlanma yaratacağını belirtti. Ayrıca “Yarısı Bizden” kampanyası çerçevesinde şu anda 73 bin konutun dönüştürüldüğü bilgisi paylaşıldı.

Uygulama, haklar ve risk yönetimi

Başvurular kabul edildikten sonra taksit ödemelerini ödeyememe durumlarına ilişkin mekanizmaların mevcut olduğu; daha önce sosyal konut alanlarda taksit sorunu yaşayanların sayısının çok düşük olduğu ve sistemin vatandaşları dışlamamaya yönelik tedbirler içerdiği vurgulandı. Proje kapsamında yapılacak inşaatlarda mimari ve mühendislik işgücüne geniş çaplı istihdam sağlanacağı ve denetimlerin sıkı tutulacağı belirtildi.