Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Nedir, Nasıl Anlaşılır ve Nasıl Korunulur? Belirtileri, Tedavi ve HPV Aşısı

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Nedir?

Rahim ağzı kanseri, tıbbi adıyla serviks kanseri, rahmin alt kısmında yer alan ve vajinaya açılan serviks dokusundaki hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu oluşan kanser türüdür.
Kadınlarda en sık görülen kanserlerden biridir ve genellikle Human Papilloma Virüsü (HPV) adlı virüsün bazı türlerinin uzun süreli enfeksiyonu sonucu gelişir.

Bu hastalık yavaş ilerleyen bir kanserdir; bu yüzden düzenli jinekolojik kontrollerle erken evrede tespit edilebilir. Erken tanı konulduğunda tedavi başarısı oldukça yüksektir.

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Neden Olur?

Rahim ağzı kanserinin en yaygın nedeni, Human Papilloma Virüsü (HPV) enfeksiyonudur.
HPV, cinsel yolla bulaşan çok yaygın bir virüstür ve özellikle yüksek riskli tipleri (HPV-16 ve HPV-18) serviks kanserinin yaklaşık %70’inden sorumludur.

Ancak her HPV enfeksiyonu kansere yol açmaz; çoğu enfeksiyon bağışıklık sistemi tarafından yok edilir.
Uzun süreli ve tedavi edilmemiş HPV enfeksiyonu, rahim ağzındaki hücrelerde genetik değişikliklere neden olarak kansere dönüşebilir.

Diğer Risk Faktörleri

1. Erken yaşta cinsel ilişki: Serviks dokusu gelişimini tamamlamadan virüsle temas, enfeksiyon riskini artırır.

2. Birden fazla cinsel partner: HPV bulaşma olasılığını yükseltir.

3. Sigara kullanımı: Serviks hücrelerinde hasara neden olur ve bağışıklığı zayıflatır.

4. Zayıf bağışıklık sistemi: HIV enfeksiyonu veya bağışıklık baskılayıcı ilaçlar HPV’nin etkisini güçlendirir.

5. Uzun süreli doğum kontrol hapı kullanımı: Bazı çalışmalarda uzun süreli kullanımla düşük düzeyde risk artışı gözlenmiştir.

6. Çok sayıda doğum yapmak: Servikste doku hasarına yol açarak enfeksiyona yatkınlığı artırabilir.

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Nasıl Anlaşılır?

Rahim ağzı kanseri erken evrede genellikle belirti vermez, bu yüzden düzenli kontroller hayati önem taşır.
Belirtiler çoğunlukla hastalık ilerledikçe ortaya çıkar ve bazı jinekolojik enfeksiyonlarla karıştırılabilir.

En Yaygın Belirtiler

1. Cinsel ilişki sonrası kanama

2. Adet dönemleri dışında lekelenme veya kanama

3. Kötü kokulu vajinal akıntı

4. Alt karın veya bel bölgesinde ağrı

5. Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)

6. İleri evrelerde: İdrar yaparken yanma, bacaklarda şişlik, kilo kaybı, yorgunluk

Bu belirtilerden biri bile fark edildiğinde gecikmeden bir kadın hastalıkları uzmanına başvurmak gerekir.

Erken Teşhis Yöntemleri

1. Pap Smear Testi (Rahim Ağzı Sürüntü Testi):
Rahim ağzından alınan hücre örnekleri mikroskop altında incelenir. Hücrelerdeki değişiklikler kansere dönüşmeden tespit edilebilir.
➡️ 21 yaşından itibaren her kadının 3 yılda bir Pap Smear yaptırması önerilir.

2. HPV Testi:
Yüksek riskli HPV türlerinin varlığı laboratuvar ortamında tespit edilir.
➡️ 30 yaşından itibaren Pap Smear ile birlikte yapılması tavsiye edilir.

3. Kolposkopi ve Biyopsi:
Şüpheli durumlarda rahim ağzı detaylı incelenir, gerekirse doku örneği alınır.

Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Tedavisi Var mı?

Evet, rahim ağzı kanseri erken evrede tespit edildiğinde tamamen tedavi edilebilir.
Tedavi yöntemi hastalığın evresine, tümörün boyutuna ve hastanın çocuk sahibi olma isteğine göre belirlenir.

1. Erken Evre Tedavisi

Erken teşhis edilen vakalarda, kanserli hücreler rahim ağzını tamamen sarmadan müdahale edilir.

1. Lazer tedavisi, kriyoterapi (dondurma) veya konizasyon (küçük cerrahi kesi) ile kanserli dokular alınır.

2. Bu işlemler, doğurganlık yeteneğini koruma açısından da avantajlıdır.

2. Cerrahi Müdahale (Histerektomi)

Kanser ilerlemişse rahim ve çevresindeki dokular cerrahi olarak çıkarılır.
Bazı durumlarda lenf düğümleri de alınabilir.
Ameliyat genellikle tam iyileşme sağlar, ancak doğurganlık sona erer.

3. Radyoterapi (Işın Tedavisi)

Kanser hücrelerini yok etmek veya ameliyat sonrası kalan hücreleri temizlemek için uygulanır.
Bazı hastalarda kemoterapiyle birlikte (kemoradyoterapi) yapılır.

4. Kemoterapi

İleri evrelerde, kanserli hücrelerin yayılmasını engellemek amacıyla ilaç tedavisi uygulanır.
Yeni nesil ilaçlar ve hedefe yönelik tedaviler yan etkileri azaltarak yaşam kalitesini artırır.

5. İmmünoterapi (Bağışıklık Sistemi Tedavisi)

Bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesini sağlar.
Özellikle ileri evre veya tekrarlayan rahim ağzı kanserlerinde etkili bir seçenektir.

Rahim Ağzı (Serviks) Kanserinden Korunma Yolları

Rahim ağzı kanseri, önlenebilir kanser türlerinden biridir.
Düzenli tarama testleri, HPV aşısı ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla hastalığın gelişme riski büyük ölçüde azaltılabilir.

1. HPV Aşısı Yaptırın

1. HPV aşısı, rahim ağzı kanserine neden olan virüsün en tehlikeli türlerine karşı koruma sağlar.

2. 9–14 yaş arası kız çocuklarına en etkili şekilde uygulanır, ancak 26 yaşına kadar kadın ve erkeklerde de etkili olabilir.

3. Aşı, hem kadınları hem de erkekleri HPV kaynaklı kanserlerden korur.

2. Düzenli Jinekolojik Kontrolleri İhmal Etmeyin

1. 21 yaşından itibaren her kadının Pap Smear testi yaptırması gerekir.

2. 30 yaşından sonra Pap Smear ile birlikte HPV testi de yapılmalıdır.

3. Erken teşhis, kansere dönüşmeden hücresel değişiklikleri yakalar.

3. Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlardan Korunun

1. Tek eşlilik ve korunmalı cinsel ilişki HPV riskini büyük ölçüde azaltır.

2. Prezervatif kullanımı tam koruma sağlamasa da bulaş riskini düşürür.

4. Sigara Kullanmaktan Kaçının

Sigara, bağışıklık sistemini zayıflatarak HPV’nin vücutta kalma süresini uzatır.
Bu durum serviks hücrelerinde kansere zemin hazırlar.

5. Bağışıklık Sistemini Güçlendirin

1. Dengeli beslenin, bol su için ve düzenli uyuyun.

2. Stres yönetimi, vücudun enfeksiyonlara karşı direncini artırır.

6. Çok Sayıda Doğumdan Kaçının ve Doğum Aralıklarını Koruyun

Çok sık doğum yapmak, serviks dokusunda tekrarlayan hasarlara neden olabilir.
Bu da HPV’nin etkisini artırarak kanser riskini yükseltir.

Farkındalık ve Erken Teşhis Hayat Kurtarır

Rahim ağzı kanseri, düzenli tarama ve HPV aşısı sayesinde büyük oranda önlenebilen bir hastalıktır.
Kadınların kendi sağlıklarını koruma konusunda bilinçli olmaları, erken teşhisle birlikte tam iyileşme şansını son derece yükseltir.