ABD’de Mayo Clinic araştırmacıları, tip 1 diyabetin önlenmesi için dikkat çekici bir yöntem geliştirdi. Bilim insanları, insülin üreten pankreas beta hücrelerini şeker molekülleriyle kaplayarak bağışıklık sisteminin saldırısından korumayı başardı. Fareler üzerinde yapılan deneylerde diyabet riskinin yüzde 90 oranında azaldığı gözlemlendi.
Tip 1 diyabette bağışıklık sistemi, insülin üreten beta hücrelerini yanlışlıkla hedef alıyor. Araştırmacılar, farelerde ST8Sia6 adlı enzimin üretimini artırarak hücreleri sialik asit adı verilen bir şeker tabakasıyla kapladı. Bu sayede bağışıklık sistemi hücreleri, beta hücrelerini fark etmedi ve saldırmadı.
Kontrol grubunda dişi farelerin yüzde 60’ı tip 1 diyabet geliştirirken, şekerle kaplanan beta hücrelerine sahip grupta bu oran yalnızca yüzde 6 oldu.
Çalışmanın başyazarı Virginia Shapiro, bulguların önemini “Beta hücrelerinin bağışıklık tepkisi oluşmadan korunabileceğini gösterdik” sözleriyle özetledi.
Araştırmacılardan Justin Choe ise yöntemin güvenliğine dikkat çekerek, “Beta hücreleri korunmuş olsa da bağışıklık sistemi sağlam kaldı. Bu, diyabete karşı oldukça spesifik bir koruma sağlıyor” dedi.
Aslında bu mekanizma ilk olarak kanser araştırmalarında ortaya çıkarılmıştı. Tümör hücrelerinin bağışıklık sisteminden gizlenmek için benzer bir yöntem kullandığı biliniyor. Bilim insanları, tip 1 diyabet tedavisinde de aynı yaklaşımın etkili olabileceğini düşünüyor.
Ancak uzmanlar temkinli. Şu ana kadar elde edilen sonuçlar yalnızca farelerde görüldü. İnsanlarda aynı etkinin ortaya çıkıp çıkmayacağı ilerleyen klinik çalışmalarla belirlenecek.
Tip 1 diyabet dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen, günlük insülin tedavisi gerektiren kronik bir hastalık. Uzmanlara göre bu yöntem, ileride bağışıklık baskılayıcı ilaçlara ihtiyaç duymadan nakledilebilir hücrelerin geliştirilmesinin yolunu açabilir.
Çalışmanın yazarı Shapiro, “Henüz erken bir aşamadayız ama bu yöntem tip 1 diyabet bakımında devrim niteliğinde bir adım olabilir” ifadelerini kullandı.
Araştırmanın bulguları Journal of Clinical Investigation dergisinde yayımlandı.
Mobil Alt Banner